जब हामी मोबाइल अपरेटिङ सिस्टमको बारेमा कुरा गर्छौं, एन्ड्रोइड र आईओएस मात्र दिमागमा आउँछ। आखिर गुगल र एप्पलले निर्माण गरेका यी दुवै अपरेटिङ सफ्टवेयर विश्वका मार्केट लिडर हुन् । अब भारतले पनि आफ्नै नयाँ अपरेटिङ सिस्टम तयार पारेको छ । इन्डियन इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी (आइआइटी) मद्रासले विकास गरेको ‘भरओएस’ बिहीबार सार्वजनिक भएको हो ।
यो एओएसपी (AOSP) मा आधारित भारतीय अपरेटिङ सिस्टम भएको भारतीय मिडियाहरुले रिपोर्ट गरेका छन्। भारओएस (BharOS) भारत मा १०० करोड मोबाइल फोन प्रयोगकर्ताहरु को लागी धेरै उपयोगी हुन सक्छ, जो विदेशी कम्पनीहरुको एन्ड्रोइड र आईओएस अपरेटिङ सिस्टमसंग स्मार्टफोनहरु को उपयोग गर्दछन्।
यो अपरेटिङ सिस्टमको बारेमा सुनेपछि सबैको दिमागमा पहिलो प्रश्न आउँछ कि भारओएस गुगलको एन्ड्रोइड वा आईओएसको विकल्प बन्न सक्छ? यति मात्र होइन, यससँग सम्बन्धित अन्य धेरै प्रश्नहरू दिमागमा उब्जिन्छन् । यहाँ हामी त्यस्ता सबै प्रश्नहरूको जवाफ दिनेछौं।
वास्तवमा, जेन्डके अपरेशन्स प्राइभेट लिमिटेडद्वारा डिजाइन गरिएको र आइआइटी मद्रासमा इन्क्युबेट गरिएको भारओएसलाई कमर्सियल अफ–द–शेल्फ डिभाइसमा इन्स्टल गर्न सकिन्छ । गोप्य सूचनाको आदानप्रदान गर्ने र थप सुरक्षा को आवश्यकता पर्ने संस्थाहरुका लागि यो सबैभन्दा आदर्श ओएस हो ।
आईआईटी मद्रासका निर्देशक भी काम्कोटीले भने, “भरओएस सेवा एक मोबाइल अपरेटिङ सिस्टम हो जुन विश्वासमा आधारित दृष्टिकोणमा निर्मित छ, जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई उनीहरूको आवश्यकताअनुसार एप्स छनौट गर्न र प्रयोग गर्न अधिक स्वतन्त्रता, नियन्त्रण र लचीलापन प्रदान गर्न केन्द्रित छ।
भरओएस एन्ड्रोइड र आईओएस अपरेटिंग सफ्टवेयरभन्दा कसरी फरक छ?
१.भरओएस वास्तवमा एन्ड्रोइड ओपन सोर्स प्रोजेक्ट (एओएसपी) मा आधारित छ, त्यसैले यो एन्ड्रोइडसँग मिल्दोजुल्दो छ र आईओएसभन्दा एकदम फरक छ। एन्ड्रोइड र भरओएसबीचको मुख्य भिन्नता भनेको भरओएसमा गुगलको कुनै पनि सेवा समावेश हुनेछैन , जसले गर्दा प्रयोगकर्ताहरूले आफ्नो छनौटको कुनै पनि एप्लिकेशन डाउनलोड गर्न सक्दछन्।
२.भरोस प्रि इन्स्टल गरिएका एप्लिकेशन बिना पनि आउँदछ, जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई इन्टरनेटमा सजिलै पाउन सकिने एपीके(APK) फाइलहरू डाउनलोड गर्ने विकल्प दिन्छ । तथापि, यस्ता फाइलहरू तपाईंको डिभाइसको लागि सम्भावित खतरनाक हुन सक्दछन्।
३. जेएनके अपरेसन प्रा.लि का निर्देशक कार्तिक अय्यरका अनुसार भारओएसले ‘नेटिभ ओभर द एयर’ (नोटा) अपडेट प्रदान गर्दछ, जसले डिभाइसलाई सुरक्षित राख्न मद्दत गर्दछ । गुगल प्ले सर्विसको अभावमा भरोस चल्ने डिभाइसहरुमा विशिष्ट प्राइभेट एप स्टोर सर्भिस (पास) बाट विश्वसनीय एप्स डाउनलोड गर्न सकिने उनले बताए ।
४. प्रेस विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिए अनुसार “विशिष्ट निजी एप स्टोर सर्विसले एप्लिकेशनहरूको क्यूरेटेड सूची प्रदान गर्दछ जुन पूर्ण रूपमा परीक्षण गरिएको छ र संगठनहरूको केही सुरक्षा र गोपनीयता मापदण्डहरू पूरा गरेको छ ” । यसको मतलब प्रयोगकर्ताहरू आफूले इन्स्टल गरेका एप्लिकेशनहरु प्रयोग गर्न सुरक्षित छन् भन्ने कुरामा विश्वस्त हुन सक्छन्।
५. भरओएसको डिफल्ट ब्राउजिङ र म्यासेजिङ एप्स डकडकगो र सिग्नल थर्ड पार्टी सर्भिस हुन् । भरोस टीमले निर्माताहरूसँगको सहकार्यमा भरओएस संचालित फोन पनि बनाउने कि नबनाउँने भन्ने बारे भने स्पष्ट छैन।
